روغن ام سی تی یا MCT oil نوعی اسید چرب اشباع شده با زنجیره متوسط medium-chain triglycerides میباشد. اندازه کوچک مولکول ام سی تی نسبت به اسیدهای چرب معمول با زنجیره بلند (long-chain triglycerides [LCT]) باعث هضم آسانتر آن میشود. اسیدهای چرب با زنجیره متوسط یا همان ام سی تی اویل به سرعت وارد جریان خون شده و تبدیل به انرژی میشوند. روغنهای ام سی تی بیبو و بیطعم هستند و بدن برای هضم، ذخیره و استفاده از آنها نیاز به مصرف انرژی ندارد.
روغن ام سی تی شامل اسیدهای چرب با ۶ تا ۱۲ اتم کربن میباشند. کاپروئیک اسید (C6) کوتاهترین روغن ام سی تی به شمار میرود. کاپریلیک اسید (C8) دارای هشت اتم کربن میباشد و سریعتر از سایر منابع روغن ام سی تی به کتون تبدیل میشود. در واقع کاپریلیک اسید با کیفیتترین نوع ام سی تی را داراست. کاپریک اسید (C10) دارای ده اتم کربن با خاصیت تقویت سیستم ایمنی و آنتیباکتریایی میباشد. لوریک اسید (C12) دارای ۱۲ اتم کربن میباشد و بیشتر شبیه اسیدهای چرب زنجیره بلند عمل میکند.
روغن MCT از روغن نارگیل یا روغن هسته خرما گرفته میشود. ام سی تی اویل یا به صورت خالص یا در ترکیب با اسیدهای چرب بلند زنجیر به فروش میرسد.
از روغن ام سی تی چه استفادههایی میشود؟
رژیم کتوژنیک و نقش ام سی تی اویل در کاهش وزن
رژیم کتوژنیک بر مبنای دریافت روزانه مقادیر کم کربوهیدرات، مقادیر متوسط پروتئین و مقادیر زیاد چربی میباشد. در رژیم کتوژنیک بدن هنگام تجزیه چربی، کتون تولید میکند. کتون در هنگام تجزیه مقادیر بالای چربی در کبد ایجاد شده، از خون به مغز میرود و بهعنوان منبع انرژی برای مغز استفاده میشود. در حالت عادی سوخت رایج و منبع انرژی مغز گلوکز میباشد. از آنجا که روغن MCT کتون بیشتری نسبت به اسیدهای چرب زنجیره بلند تولید میکند، مصرف این روغن در رژیم کتوژنیک باعث میشود بدن سریعتر وارد فاز چربیسوزی شود.
روغن ام سی تی باعث ایجاد حس سیری در افراد میشود و کالری کمتری نسبت به اسیدهای چرب زنجیره بلند دارد. اسیدهای چرب زنجیره بلند عموما در موادغذایی نظیر روغن زیتون، آجیل و آووکادو یافت میشوند.
نقش ام سی تی اویل در افراد دچار مشکلات مربوط به سوء جذب چربی
روغن ام سی تی در افرادی که مشکلات مربوط به هضم و جذب چربی دارند، بهعنوان حامل ویتامینهای محلول در چربی استفاده میشود و به جذب این ویتامینها کمک میکند. افرادی که به دلیل سنگهای صفرا یا انسداد مجاری صفراوی، کیسه صفرای خود را خارج کرده اند میتوانند جهت جذب ویتامینهای محلول در چربی مانند A-E-D-K ، از روغن MCT به جای روغن های معمولی که برایشان منع مصرف دارد، استفاده کنند. MCT oil بدون نیاز به نمک های صفراوی جذب میشود. درواقع فردی که دچار مشکلات صفراوی میباشد، بعد از مصرف این روغن دچار دل درد و عوارض هضم چربی نشده و براحتی میتواند به زندگی معمول ادامه دهد. به علاوه چون ام سی تی اویل از خانواده تریگلیسریدها است، ویتامینهای محلول در چربی را به راحتی جذب کرده و فرد دچار کمبود این ویتامینها نمیشود.
تاثیر ام سی تی اویل در وزنگیری نوزاد
روغن MCT برای افزایش وزن نوزادان نارس یا کودکان با وزن کم موثر میباشد. تغذیه نوزادان با اسیدهای چرب با زنجیره متوسط و همچنین ماساژ روزانه با این روغن باعث افزایش وزنگیری آنها میشود. در واقع روغن ام سی تی باعث بلوغ لولههای گوارشی و درمان مشکلات مربوط به عدم جذب موادغذایی شده و ازین طریق به وزنگیری نوزادن کمک میکند. از طرف دیگر ماساژ نوزادان با این روغن باعث جذب بهتر چربی در بدن آنها میشود.
ام سی تی اویل بهعنوان منبع انرژی
ازآنجا که روغن ام سی تی دارای زنجیره متوسط کربن میباشد، جذب سریعی داشته، از روده به کبد رفته و بهعنوان منبع انرژی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین MCT oil میتواند به کتون تبدیل شده و پس از عبور از سد خونی-مغزی، بهعنوان یک منبع انرژی مناسب برای سلولهای مغزی مورد استفاده قرار گیرد.
نقش ام سی تی اویل در ورزشکاران
روغن ام سی تی در ورزشکاران جهت افزایش چربیسوزی و انرژیزایی استفاده میشود. این روغن باعث افزایش میتوکندریزایی و متابولیسم میشود. از آنجایی که میتوکندری منبع اصلی انرژی برای فعالیت ماهیچهای میباشد، ام سی تی اویل میتواند فعالیت ماهیچهها را بهبود بخشد. همچنین این روغن در طول ورزش باعث کاهش تجمع سطح لاکتات و بهبود عملکرد ورزشی میگردد.
در واقع لاکتات در هنگام فعالیتهای شدید ورزشی در بدن تجمع مییابد و باعث دردهای عضلانی شده و روی عملکرد ورزشی فرد تاثیر منفی میگذارد.
تاثیر ام سی تی اویل در بهبود بیماریهای مغزی
MCT oil به همراه یک رژیم کتوژنیک که باعث افزایش تولید کتون میشود، به کنترل بیماریهای مرتبط با عملکرد مغز مثل صرع، آلزایمر و اوتیسم کمک میکند.
در ابتدای مقاله اشاره کردیم که روغن ام سی تی در کبد به کتون تبدیل میشود. کتون یک منبع انرژی مناسب برای فعالیت مغز میباشد.
صرع
مطالعات نشان دادهاند MCT oil با تبدیل به کتون (سوخت مناسب مغز) در کنترل صرع مفید میباشد. در واقع روغن ام سی تی آستانه رسیدن به تشنج در بیماران مبتلا به صرع را بالا برده، تشنج را کمتر کرده و باعث افزایش فواصل زمانی بین حملات تشنج میشود.
تشنج یکی از علائم یا گاهی تنها علامت بیماری صرع است.
آلزایمر
: در بیماری آلزایمر، توانایی مغز برای استفاده از قند کاهش مییابد. رژیم کتوژنیک به همراه روغن ام سی تی به عنوان یک منبع انرژی، به زنده ماندن سلولهای مغزی کمک کرده و علائم آلزایمر را بهبود میبخشد.
اوتیسم
: تحقیقات نشان دادهاند که مصرف روغن ام سی تی به مدت ۶ ماه در کودکان مبتلا به اوتیسم در روند بهبود این بیماری موثر میباشد. همچنین افزودن روغن MCT به رژیم کتوژنیک و فاقد گلوتن، باعث بهبود علائم اوتیسم در کودکان مبتلا میگردد.
روغن ام سی تی و سلامت قلب
مصرف روغن ام سی تی به همراه اصلاح سبک زندگی به کاهش وزن و کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی کمک میکند. MCT oil موجود در رژیم غذایی در کاهش کلسترول LDL (نوع مضر چربی) و افزایش کلسترول HDL (نوع مفید چربی) موثر میباشد.
تاثیر روغن ام سی تی در کنترل سطح قند خون
روغن ام سی تی حساسیت به انسولین را بالا برده و به بدن اجازه میدهد گلوکز را کاهش دهد. این روغن در کاهش ذخیره چربی و افزایش چربیسوزی نقش دارد و باعث میشود نیاز بدن به کالری و کربوهیدرات و در نتیجه گلوکز کاهش پیدا کند.
ام سی تی اویل را چگونه مصرف کنیم؟
قبل از شروع به استفاده از MCT oil حتما با یک متخصص تغذیه یا پزشک مشورت نمایید. برای مصرف ام سی تی اویل در کودکان پیشنهاد میشود روغن ام سی تی همراه با سوپ، آب یا سایر نوشیدنیها مثل آبمیوه، شیر و اسموتی مصرف شود. بزرگسالان روغن ام سی تی را بهعنوان سس همراه با سالاد، یا در ترکیب با آبمیوه یا قهوه میتوانند مصرف نمایند. ام سی تی اویل میتواند تا دمای ۶۵ درجه سانتیگراد حرارت را تحمل نماید و دمای بیشتر از آن جهت جلوگیری از تغییر طعم پیشنهاد نمیشود. حداکثر میزان مصرف روزانه ام سی تی اویل ۴ تا ۷ قاشق غذا خوری میباشد. پیشنهاد میشود مصرف این فرآورده به صورت تدریجی و در طول روز باشد.
بکونوتریشن (ام سی تی اویل ۲۵۰ میلیلیتر)
محصول بکونوتریشن حاوی ماده موثره روغن ام سی تی با خلوص و کیفیت بالا در بطریهای ۲۵۰ میلیلیتر توسط شرکت فاران فارمد عرضه میشود.
مشاهده این مطلب و مطالب دیگر در سایت شرکت فاران فارمد