نخستین نشست تخصصى بررسى چالش هاى HSE در صنعت دارو با حضور صاحبنظران گروه دارویى گلرنگ در صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری برگزار شد.
در ابتداى این نشست دکتر مهدى نریمانى، معاونت منابع انسانى گروه دارویى گلرنگ گفت: در هلدینگ دارویى گلرنگ همیشه رعایت ایمنى، بهداشت و محیط زیست یک انتخاب نبوده بلکه یک اولویت است؛ اولویتى که در جلسات هیات مدیره براى ارائه گزارش در خصوص HSE به صورت دو ماه یکبار در کنار مباحث مالى و فروش مطرح مى شود.
وى افزود: مبحث HSE در هلدینگ گلرنگ بسیار حائز اهمیت است و اشتراک نظر خبرگان و صاحبنظران در این خصوص، همچنین پیوندهایى که در نتیجه این مباحث ایجاد مى شود قطعا طبعات مفیدى در عملکرد واحدهاى مربوطه در هلدینگ خواهد داشت.
معاون منابع انسانى گروه دارویى گلرنگ خاطرنشان کرد: انتظار داریم تمام افراد با موضوع HSE درگیر باشند و واحدهاى مختلف تعامل لازم را در این خصوص داشته باشند.
نریمانى بیان کرد: در مجموعه گروه دارویى گلرنگ هر روز که بدون حادثه سپری مى کنیم بزرگترین موفقیت محسوب مى شود چرا که اهمیت به موضوع HSE در واقع توجه به انسانیت است.
صنایع دارویی همواره در حوزه ایمنی با چالش هایی روبروست
در ادامه مهندس مهسا ناصرپور، کارشناس HSE گروه دارویى گلرنگ در حاشیه این نشست تخصصی در خصوص چالش هاى صنعت دارویى و اهمیت حوادث این صنعت گفت: صنایع دارویی به دلیل حساسیت بالای محصولات و فرآیندهای تولید، همواره با چالش های خاص در حوزه ایمنی روبرو است.
وى افزود: مواد شیمیایی خطرناک، واکنش های حساس و پیچیدگی های تجهیزات تولید عواملی هستند که نیاز به یک تیم ایمنی جامع و دقیق دارد.
کارشناس HSE گروه دارویى گلرنگ خاطرنشان کرد: انواع حوادث در صنایع دارویی شامل حوادث فرآیندی و حوادث انسانی است. حوادث فرآیندی معمولا به دلیل نقص های فنی در تجهیزات و فرآیندهای تولید رخ می دهد. این نوع حوادث معمولا شامل مواردی مانند انفجار راکتورها، نشت مواد شیمیایی خطرناک یا از کار افتادن سیستم های کنترل فرآیند می شود.
ناصرپور عنوان کرد: خطاهای انسانی نیز نقش مهمی در بروز حوادث دارند. این نوع حوادث می توانند شامل مواردی مانند اشتباه در تنظیم ماشین آلات، عدم رعایت دستورالعمل های ایمنی، استفاده نادرست از تجهیزات حفاظتی و همچنین خطاهای انسانی در بسته بندی و فرمولاسیون داروها باشند.
وی درخصوص علل حوادث در صنعت دارو بیان کرد: طی مطالعه جامع صورت گرفته در حوادث صنایع دارویی از سال ۱۹۸۵ تا سال ۲۰۱۹، ۷۳ مورد حادثه مهم مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شد که حوادث به تفکیک نوع حادثه شامل ۷۱ درصد انفجار، ۱۸ درصد نشت مواد شیمیایی و گازهای خطرناک و ۱۱ درصد حادثه آتش سوزی رخ داده است.
کارشناس HSE گروه دارویى گلرنگ افزود: حوادث در صنایع دارویی هر چند غیر قابل اجتناب به نظر می رسند اما با بهره گیری از فناوری های پیشرفته، آموزش مستمر و فرهنگ ایمنی قوی می توان به صورت چشمگیری تعداد و شدت آنها را کاهش داد.
ناصرپور خاطرنشان کرد: ایمنی نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه کلید حفظ بهره وری و کیفیت در این صنعت حساس و حیاتی محسوب می شود.
پرسنل صنایع دارویی همچنان در معرض مرگ خاموش هستند
همچنین دکتر اعظم غلامحسینی، مشاور فنی گروه دارویی گلرنگ در این نشست تخصصی بیان کرد: موضوعی که بسیار اهمیت دارد مرگ خاموشی است که برای کارکنان اتفاق می افتد.
وی افزود: متاسفانه کارکنان بخش تولید دارو دچار آلودگی ها و مسمومیت های شدیدی می شوند که با گذشت زمان عوارض این آلودگی در سلامتی پرسنل مشهود می شود.
مشاور فنی گروه دارویی گلرنگ به روشهاى بهینه تولید فرآورده هاى دارویى اشاره کرد و گفت: GMP مجموعه اصول، قوانین و مقرراتى است که اجراى آنها براى تهیه و تولید یک محصول دارویی با کیفیت و اثربخشى و ایمنى مناسب ضرورى است.
غلامحسینی عنوان کرد: همچنین GMP بخشى از مدیریت کیفیت است که تضمین مى کند فرآورده ها همواره مطابق استانداردهاى کیفى متناسب با مصرف مورد نظر و الزامات پروانه ساخت، تولید و کنترل شود.
وى ویژگی های اتاق تمیز را تشریح و خاطر نشان کرد: به اتاقى که در آن غلظت ذرات معلق در هوا کنترل و به گونه اى ساخته و استفاده مى شود که ورود، تولید و نگهدارى ذرات را به حداقل برساند و در آن پارامترهاى مرتبط مانند دما، رطوبت و فشار کنترل شود اتاق تمیز اطلاق میشود.
مشاور فنی گروه دارویی گلرنگ با اشاره به اینکه یکى از روشهاى بهینه تولید دارویى روش containment است، خاطرنشان کرد: این فرآیند به معنای جداسازی تولید یک ماده در یک فضای تعریف شده است. روشی که برای محافظت از اپراتورها و محیط زیست در صورت سمیت بالا و واکنش پذیری محصول مناسب است. هدف از این روش کاهش یا حذف قرار گرفتن کارکنان تولید، آزمایشگاه، سایر افراد و محیط بیرون با مواد بالقوه خطرناک است. عناصر مهار شامل رویه ها، تجهیزات و طراحی ها است.
وی درپایان افزود: یک فرآیندی وجود دارد به نام آلودگی متقابل که به معنی فرآیندی است که در آن عواملی مانند پرسنل، شستشو و هواسازها موجب می شود که مواد شیمیایی، میکروبی یا فیزیکی خارجی به طور ناخواسته به ماده یا محصول دیگر منتقل می شوند. این فرآیند ممکن است بر خلوص و کیفیت دارو تاثیر بگذارد.
فرهنگسازی در مواجه با حوادث آتش سوزی در ایران بسیار ضعیف است
در ادامه مراسم مهندس جلال ملکی، سخنگوی آتش نشانی شهر تهران با ابراز همدردی با خانواده های حادثه دیده معدن در طبس گفت: متاسفانه سبک زندگی ها بسیار متفاوت شده است و در قدیم خانه های پدری مواد اشتعال زا و مواد شیمیایی بسیار کمی داشت و حوادث آتش سوزی بسیار نادر اتفاق می افتاد.
وی افزود: به عنوان مثال فرش ها در گذشته از مواد گیاهی بافته می شد ولی در حال حاضر فرش و تمام وسایل منازل از مواد شیمیایی ساخته شده و اکنون یک واحد ۵۰ متری در زمان ۲ دقیقه کامل شعله ور می شود.
سخنگوی آتش نشانی شهر تهران خاطرنشان کرد: متاسفانه در شرایط فعلی تمام منازل و مغازه ها یک پالایشگاه و یک واحد پتروشیمی کوچک است چراکه حتی لباس های داخل کمد و تمام وسایل، از مواد شیمیایی ساخته شده است.
ملکی درباره اینکه چه راه حلی برای این مشکلات وجود دارد عنوان کرد: صاحبان مشاغل باید با آموزش و اطلاع رسانی به مصرف کنندگان و نحوه استفاده درست از محصول، منابع علمی را در اختیار افراد قرار دهند.
وی بیان کرد: از سوی دیگر صدا و سیما و رسانه ها باید خود را موظف بدانند که فرهنگسازی کنند و مردم را مطلع کنند که در زمان بروز حادثه چه اقداماتی باید انجام دهند اما متاسفانه بسیار ضعیف عمل می کنند.
سخنگوی آتش نشانی شهر تهران افزود: متاسفانه ما از حوادثی که در گذشته اتفاق افتاده است درس نمیگیریم. مجدد حوادثی مشابه حوادث قبل صورت میگیرد و بازهم فقط به رفع آن مشکل می پردازیم به عنوان مثال از حادثه پلاسکو درس نگرفتیم و حادثه متروپل اتفاق افتاد.
ملکی گفت: نکته مهم این است که اگر صاحبان مشاغل و ارگانها در بحث HSE تمام موارد رو رعایت کنند و حتی بیشترین هزینه ها را در این بخش صرف کنند بازهم یک بخش کوچک از زیان آتش سوزی را صرف پیشگیری کرده اند.
وی عنوان کرد: همچنین آموزش و پرورش باید آموزش های لازم را در مدارس ارائه کند. از سوی دیگر در صنایع خودروسازی نیز باید وسیله خاموش کننده در خودروهای خود قرار دهد.
سخنگوی آتش نشانی شهر تهران در پایان گفت: همه ما در خطر هستیم و حادثه ممکن است برای تک تک ما اتفاق بیفتد پس باید از حوادث گذشته درس بگیریم و تلاش کنیم تهرانی آرام و مناسب برای زندگی داشته باشیم.
اهمیت به مباحث HSE در کنار استراتژی سازمان یک ضرورت است
در ادامه برنامه پنل تخصصى بررسی چالش های HSE در صنعت دارو برگزار شد.
دکتر مصطفى عادلى زاده، استاد دانشگاه و مشاور HSE گروه دارویى گلرنگ و دبیر پنل در ابتدا از چالش هاى صنعت دارو گفت و به بحث روشهاى اجراى HSE در این صنعت اشاره کرد.
وی افزود: بیشتر کارکنان سازمانها علاقه مند به مباحث HSE و اجرای آن هستند اما به شرط اینکه ساختار آن سازمان تغییر چندانی نکند در صورتیکه استراتژی هر مجموعه با برنامه های کاری HSE متفاوت است و باید با رسیدن به یک نقطه مشترک به اجرای HSE در هر سازمان پرداخت.
هماهنگی بین کارفرما و پیمانکار از اهمیت خاصی برخوردار است
در ادامه پنل دکتر علیرضا شریفى، بازرس اداره کار استان تهران تاکید کرد: یک تعداد از پیمانکاران با دریافت مجوز آغاز به کار می کنند در صورتیکه این مجوز به صورت یک قرارداد و مجوز شفاهی بوده و از لحاظ قانونی ثبت نشده است و زمانیکه کارگران این پیمانکاران دچار حادثه شوند این موضوع به دلیل عدم ثبت مجوز از لحاظ قضایی دچار مشکل می شود.
وی افزود: مورد دیگری که وجود دارد این است که به عنوان مثال برای اجرای یک پروژه چندین بار پیمانکار عوض می شود به گونه ای که دیگر کارفرما از حضور پیمانکاری که پروژه را اجرا می کند به دلیل تغییرات پی در پی مطلع نیست و این ناهماهنگی مشکلاتی را به وجود می آورد.
بازرس اداره کار استان تهران بیان کرد: از سوی دیگر بر فعالیت پیمانکاران باید نظارت وجود داشته باشد و صرف اینکه مجوز فعالیت دارند کافى نیست.
الزام اندازه گیرى بهداشت سالانه در سازمانها
مهندس علیرضا حریرى، رییس گروه سلامت کار دانشگاه علوم پزشکى شهید بهشتى نیز در پنل نخستین نشست تخصصى بررسى چالش هاى HSE در صنعت دارو خاطرنشان کرد: صاحبان مشاغل و تمامى صنایع باید توجه داشته باشند هر سال به اندازه گیرى بهداشت چه به صورت معاینه کارکنان و چه به صورت بررسى و اندازه گیرى بهداشت مواد تولیدکننده و محیط کار بپردازند.
وى عنوان کرد: طی چند سال اخیر کارگران به حق و حقوق خود آگاه تر شده اند. بنابراین اگر در جایى که مشغول به کار هستند آسیبى ببینند شکایت مى کنند.عنوان شکایت آنها بیمارى ناشى از کار است.
حضور کارشناس محیط زیست در واحدهاى صنعتى بالای ۵٠ نفر کارمند
دکتر علیرضا رحمتى، رییس محیط زیست استان تهران نیز به قوانین و مقرراتى که در محیط زیست وجود دارد اشاره کرد و گفت: باید در واحدهاى صنعتى و تولیدى که بیش از ۵٠ نفر پرسنل دارند یک کارشناس محیط زیست وجود داشته باشد.
وى بیان کرد: کارشناس محیط زیست باید به قوانین درون سازمانى و برون سازمانى اشراف کامل داشته باشد.
رییس محیط زیست استان تهران به اهمیت موضوع آلودگى هوا در محیط زیست اشاره کرد و افزود: در کلان شهرها آلودگى آب و هوا و خاک از معضللات مهم مرگ و میر است که با تلاش براى رفع این آلودگى ها شاهد محیط زیست معقول در شهرمان خواهیم بود.
در پایان این مراسم نیز از مهندس جلال ملکی، سخنگوی آتش نشانی شهر تهران به پاس قدردانی از زحمات ایشان و همچنین به مناسبت هفته آتش نشانی قدردانی شد.
همچنین از آقایان دکتر علیرضا رحمتی رییس محیط زیست شهر تهران؛ دکتر علیرضا شریفی بازرس اداره کار استان تهران؛ مهندس علیرضا حریری رییس سلامت کار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی؛ مهندس مهدی دهقانی پیشه سرپرست HSE شرکت آرین سلامت سینا؛ امیر حسین گرمارودی مسئول انبار شرکت ابیان فارمد و مهندس پارسا کیانی مدیریت کارخانه فاران شیمی تویسرکان تقدیر و تشکر شد.
