جناب آقای محمدتقی فتحی، مدیرعامل و عضو هیاتمدیره واریان فارمد در زمینه حلقههای مغفول در قیمتگذاری دارو در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» گفت: بسیاری از عوامل واقعی مانند دورههای خواب سرمایه و زمان تخصیص ارز تا تحویل دارو و فروش و بازگشت منابع آن به صنعت، عملا در قیمتگذاری این محصولات دیده نمیشوند و این در حالی است که بسیاری اوقات دولتها به بهانه رفاه مصرف کننده، جلوی رشد واقعی قیمتها را میگیرند که نتیجه آن کمبود دارو در مقاطع مختلف است. این موارد بحثهایی مقطعی اما طولانی است که اغلب در برهههای مختلف شاهد آن هستیم و گاه دورههای حل این مشکلات طولانی است، با این حال برخی موضوعات بهخصوص در شرکتهای دانشبنیان و داروهای خاص وجود دارد که اصولا مورد دغدغه دولتها نیستند؛ به عنوان مثال چالشهای حوزه تکنولوژی و تحقیق و توسعه جزو این موارد هستند.
فتحی با بیان اینکه در خارج از کشور از زمانی که ایده مطرح میشود تا زمان توسعه و لانچ محصول حدود یک دهه طول میکشد و ممکن است میلیاردها دلار هزینه و سرمایهگذاری صورت بگیرد تا یک دارو ساخته شود. در این شرایط دولتها با تخصیص برند و در نظر گرفتن دوره حفاظت از محصول، از آن حمایت میکنند و برای آن یک قیمت مناسب در نظر میگیرند که این موضوع در کنار انحصار فروش برای مخترع باعث ایجاد شرایط خاصی میشود. این در حالی است که در ایران حتی هزینههای تولید نیز پوشش داده نمیشود.
ما در تولید داروهایی که تکنولوژی تولید برخی از آنها فقط در چهار یا پنج کشور دنیا وجود دارد، دارای تخصص و مهارت بالایی هستیم و اغلب داروهایی با استانداردهای جهانی تولید و روانه بازارهای دنیا میکنیم؛ محصولاتی که نزدیک به ۱۰ سال کار تحقیقاتی روی آنها انجام شده، ولی این تخصیصهای منحصر به فرد، هیچ جا در قیمتگذاری مورد توجه قرار نگرفته و حمایتی از آن نشده است. علاوه بر اینکه در حضور رقبای قدرتمند خارجی، عملیات بازاریابی این محصولات با هر مشقتی که ممکن بود صورت گرفته، اما این هزینهها با مکانیزم فعلی قیمتگذاری در محاسبات قیمتی دیده نمیشود.