دیابت نوع ۲ می تواند سال ها بی علامت باشد، بسیاری از افراد ممکن است مدت ها دیابت داشته و از آن بی خبر باشند، بسیاری از افراد بعد از ایجاد عوارض دیابت مثل زخم پا و یا اختلال در بینایی، تازه متوجه بیماری خود می شوند.
در دیابت نوع ۱ ممکن است فرد به علت قند خون بسیار بالا دچار افت سطح هوشیاری و کما شود و بعد متوجه بیماری خود شود. تخمین زده می‌شود که حدود یک سوم از افراد مبتلا به دیابت، از بیماری خود اطلاع ندارند.
در کودکان بارزترین علامت پرنوشی و پر ادراری است، و معمولا کودک علی رغم اشتهای زیاد، لاغر می شود. تهوع و استفراغ و درد شکم و نهایتا کاهش سطح هوشیاری می تواند از علائم قند بسیار بالا در کودک مبتلا به دیابت نوع ۱ باشد. اگر هرکدام از این علائم را در کودک خود دیدید حتما آزمایش قند خون انجام دهید.
دیابت بارداری معمولا بی علامت است به همین دلیل غربالگری دیابت بارداری در همه مادران باردار در هفته ۲۴ تا ۲۸ بارداری انجام می گیرد.
به طور کلی علائم دیابت عبارت است از:
• گرسنگی و خستگی: بدن شما غذایی که می خورید را به گلوکز تبدیل می کند و سلول های شما برای انرژی استفاده می کنند. اما سلول های شما برای دریافت گلوکز به انسولین نیاز دارند. اگر بدن شما انسولین کافی تولید نکند، یا اگر سلول های شما در برابر انسولین تولید شده مقاومت کنند، گلوکز نمی تواند وارد آنها شود و شما انرژی ندارید. این می تواند شما را بیشتر از حد معمول گرسنه و خسته کند.
• پرنوشی و پرادراری: معمولا یک فرد سالم بین ۴ تا ۷ بار در ۲۴ ساعت ادرار می کند، اما افراد مبتلا به دیابت ممکن است بسیار بیشتر از این ادرار کنند. چرا؟ به طور معمول، بدن شما اجازه دفع گلوکز را از ادرار نمی دهد و هر مقدار گلوکزی که وارد کلیه ها می شود را مجدد بازجذب می کند.
اما وقتی دیابت، قند خون شما را بالا می برد،کلیه ها مقداری از گلوکز خون را از طریق ادرار دفع می کنند و این منجر به دفع مقدار آب بیشتر از کلیه ها می شود. درواقع بدن شما ادرار بیشتری تولید می کند و حتی شب ها هم نیاز به دفع ادرار دارید. چون زیاد ادرار می کنید و مایعات بدنتان از دست می رود،ممکن است خیلی تشنه شوید. پس علت تشنگی زیاد در دیابت ، از دست دادن آب از راه ادرار است.
علت اینکه دیابت به نام دیابت شیرین نام گرفته، به همین علت است، زیرا گذشتگان به این مسئله پی برده بودن که ادرار افراد مبتلا به این بیماری شیرین است و علت آن همین دفع قند از راه کلیه ها بوده است.
• خشکی دهان و خارش پوست: از آنجا که کلیه های افراد دیابتی مقادیر زیادی از آب بدن را از طریق ادرار از دست می دهند، رطوبت در بافت های دیگر مثل دهان و پوست کم می شود و این کاهش رطوبت منجر به احساس خشکی دهان و خارش پوست می شود.
• تاری دید : تغییر سطح مایعات در بدن می تواند لنزهای چشم شما را متورم کند. آنها تغییر شکل می دهند و نمی توانند نور را به درستی متمرکز کنند.علاوه بر این ،دیابت در طولانی مدت منجر به خونریزی در شبکیه چشم می شود و این مشکل نیز بینایی را تحت تاثیر قرار می دهد.
• افزایش گرسنگی :چرا دیابتی ها می خواهند همیشه غذا بخورند؟ بدون انسولین کافی، گلوکز در خون انباشته می شود و باعث هیپرگلیسمی (قند خون بالا) می شود. گلوکز (قند) شکل اصلی انرژی است و غذایی که می خورید به شکل گلوکز جذب خون می شود.
در افراد دیابتی به علت نبود یا کمبود انسولین و یا مقاومت سلول ها به انسولین، علی رغم مقادیر بالای قند در خون، ورودش به داخل سلول امکان پذیر نیست پس سلول ها منبع انرژی ندارند و این مسئله باعث افزایش گرسنگی می شود.
• کاهش وزن ناخواسته: نرسیدن منبع انرژی کافی به سلول ها باعث اختلال در کارکرد آنها می شود و سلول ها ذخایر خود را از دست می دهند و این منجر به کاهش وزن می شود. علاوه براین به علت پر ادراری و از دست دادن حجم آب بدن، وزن بدن نیز کم می شود.
• عفونت های مکرر: افرادی که دیابت کنترل نشده دارند، بیش از افراد عادی به عفونت های مختلف مبتلا می شوند. دیابت سیستم ایمنی شما را ضعیف می کند و توان مبارزه بدن شما با عفونت های مختلف را پایین می آورد.
• زخم هایی که دیر التیام می یابند: در اثر دیابت به مروز زمان خونرسانی به بافت های انتهایی به طور کامل انجام نمی شود و این منجر به التیام دیرتر زخم ها می شود، ضعیف بودن سیستم ایمنی نیز ریسک عفونت را در زخم ها بالا برده و این خود نیز بهبود زخم را به تاخیر می اندازد.
• بی حسی یا گزگز در دست ها یا پاها : قند خون بالا می تواند به عصب های حسی و حرکتی بدن آسیب بزند و ایجاد علائمی مثل گزگز و مور مور در اندام ها کند، این آسیب عصبی نوروپاتی نام دارد. در موارد شدید حس اندام های تحتانی تا حد زیادی از بین می رود و بیمار متوجه برخورد پای خود با اجسام نمی شود و این منجر به ایجاد زخم در پا نیز می شود.
اگر هر کدام از نشانه های ذکر شده را در خود و اطرافیانتان مشاهده کردید، حتما آزمایش تست قند خون انجام دهید و خود را ازنظر دیابت ارزیابی کنید،
اگرچه که وقتی این علائم بروز می کند، معمولا مدت زیادی از ابتلای شما گذشته و حتی ممکن است عوارضی نیز در بدن شما ایجاد کرده باشد پس بهترین کار انجام تست غربالگری قند خون قبل از ایجاد علائم است.
